Cổ phiếu là công cụ phổ biến nhất bạn có thể sử dụng để bước vào thế giới đầu tư chứng khoán. Nhưng không phải cổ phiếu nào cũng giống nhau.
1. Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của bạn đối với một phần vốn của công ty cổ phần.
-
Khi bạn mua cổ phiếu, bạn trở thành cổ đông của công ty.
-
Bạn có quyền:
-
Nhận cổ tức (nếu công ty chia lợi nhuận)
-
Tham gia bỏ phiếu trong Đại hội cổ đông
-
Hưởng lợi nhuận từ việc cổ phiếu tăng giá
-
Ví dụ: Nếu một công ty có 1 triệu cổ phiếu và bạn sở hữu 10,000 cổ phiếu, bạn đang nắm giữ 1% công ty đó.
2. Vì sao công ty phát hành cổ phiếu?
Để huy động vốn từ công chúng mà không cần vay ngân hàng.
Công ty sẽ niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán, nhà đầu tư có thể mua – bán tự do.
3. Phân loại các loại cổ phiếu phổ biến
Theo quyền lợi cổ đông
1. Cổ phiếu phổ thông (Common Stock)
-
Loại cổ phiếu phổ biến nhất
-
Người sở hữu có quyền biểu quyết, nhận cổ tức (nếu có)
-
Giá biến động theo cung – cầu trên thị trường
2. Cổ phiếu ưu đãi (Preferred Stock)
-
Ưu tiên nhận cổ tức trước cổ đông phổ thông
-
Ít quyền biểu quyết hơn
-
Ở Việt Nam ít phổ biến hơn so với các thị trường quốc tế
Theo vốn hóa thị trường (Market Cap)
Phân loại dựa trên quy mô công ty phát hành:
Loại | Đặc điểm | Ví dụ |
---|---|---|
Large-cap (Bluechip) | Doanh nghiệp lớn, ổn định, thanh khoản cao | VNM, FPT, VCB |
Mid-cap | Doanh nghiệp vừa, có tiềm năng tăng trưởng | DGC, DXG |
Small-cap / Penny | Doanh nghiệp nhỏ, rủi ro cao, giá thấp | HAI, TSC |
Lưu ý: Cổ phiếu penny không “xấu”, nhưng chúng thường biến động mạnh và dễ bị đầu cơ.
Theo mức độ tăng trưởng
1. Cổ phiếu tăng trưởng (Growth Stock)
-
Có tiềm năng tăng trưởng cao, thường chưa chia cổ tức
-
Tái đầu tư lợi nhuận để mở rộng
2. Cổ phiếu giá trị (Value Stock)
-
Đang bị thị trường định giá thấp hơn giá trị thực
-
Thích hợp cho chiến lược đầu tư dài hạn
3. Cổ phiếu cổ tức (Dividend Stock)
-
Trả cổ tức đều đặn hàng năm
-
Phù hợp với nhà đầu tư muốn thu nhập ổn định
Theo ngành nghề
Ví dụ:
-
Cổ phiếu tài chính: ngân hàng, chứng khoán (VCB, SSI)
-
Công nghệ: FPT, Apple, Microsoft
-
Bất động sản: VHM, DXG
-
Tiêu dùng: MWG, VNM
Lưu ý: Mỗi nhóm ngành chịu ảnh hưởng khác nhau bởi chu kỳ kinh tế.
4. Nắm rõ loại cổ phiếu để chọn đúng
Việc hiểu rõ các loại cổ phiếu giúp bạn:
-
Lựa chọn phù hợp với mục tiêu đầu tư (an toàn, tăng trưởng, thu nhập ổn định…)
-
Quản lý rủi ro hiệu quả hơn
-
Xây dựng danh mục đầu tư cân bằng
Tóm tắt thông tin
Loại cổ phiếu | Phân theo tiêu chí | Ví dụ |
---|---|---|
Cổ phiếu phổ thông | Quyền sở hữu | Hầu hết cổ phiếu trên sàn |
Cổ phiếu ưu đãi | Ưu tiên cổ tức | Ít phổ biến |
Bluechip | Vốn hóa lớn | VNM, FPT,… |
Penny | Giá thấp, rủi ro cao | HAI, TSC,… |
Tăng trưởng | Tiềm năng tăng mạnh | MWG, DGW,… |
Cổ tức | Chia đều đặn hàng năm | REE, PLX,… |